Wurzel f.: 1.a. Wurzel der Rebe Bad. 07, Bad. 08, Bad. 09, Els. 10, Els. 15, Els. 16, Thurg. 01, NÖ 09, Burgl. 09, Burgl. 11, Tschech. 03, Slowak. 01, Mecse. 02, Trans. 03, Trans. 04, Trans. 44, Ukr. 05, Ukr. 26, Ukr. 32, Ukr. 33, Georg. 02, Aserb. 01, Württ. 12, Aarg. 05, Pl. Trans. 39.-  b. Wurzel, die sich an der Blindrebe gebildet hat Pfalz 06, Pfalz 12, Württ. 08, Württ. 13, Bad. 18, Bad. 27, Bad. 30, Liecht. 01, Burgl. 08, Schles. 01, Gottsch. 02, Trans. 35, Trans. 44, Ukr. 05, Ukr. 33, Russ. 05, Aserb. 03, Pl. Aserb. 01.-  c. Wurzel des Ablegers MoSaRu. 05, Württ. 15, Schaffh. 01, Thurg. 02, Graub. 02, Liecht. 01, Burgl. 01, Burgl. 06, Burgl. 10, Steir. 06, Steir. 08, Georg. 01.-  d. Wurzel an der eingegrabenen Spitze der gebogenen Fruchtrute Burgl. 04, Sopr. 02.-  e. Wurzel der Pfropfrebe Els. 17, Bern 01.-  f. Wurzel an der Veredlungsstelle Bad. 17, Bad. 23, Els. 13, Aserb. 02, Pl. Els. 15, Trans. 39.-  g. Wurzel der zu pflanzenden Rebe Graub. 02, Aserb. 03.-  h. Wurzel am Rebkopf Württ. 09.-  i. oberste seitl. Saugwurzel Schles. 01, RumBan. 07, Pl. Szek. 05, Mecse. 02, Trans. 12, Trans. 43, Trans. 46, Dobr. 02, Ukr. 06, Russ. 04, Georg. 01.-  j. Wurzel, die sich im Boden befindet, Pl. Trans. 44.-  k. tief in die Erde dringende Rebwurzel, Pl. Württ. 08.-  l. Wurzelstamm der Rebe Ahr 01, Rheinh. 01, Rheinh. 11, Frank. 04, Württ. 12, Els. 04, Els. 08, Els. 14, Schaffh. 01, Thurg. 02.-  m. Wurzelwerk der Rebe Sachs. 01, Sachs. 04, SaalUnst. 05, Ahr 01, Ahr 02, Ahr 03, Mittrh. 01, Mittrh. 02, Mittrh. 03, Mittrh. 04, Mittrh. 05, Mittrh. 06, Mittrh. 09, MoSaRu. 01, MoSaRu. 02, MoSaRu. 03, MoSaRu. 04, MoSaRu. 05, MoSaRu. 08, MoSaRu. 09, MoSaRu. 10, MoSaRu. 11, MoSaRu. 14, MoSaRu. 16, MoSaRu. 18, Nahe 01, Nahe 03, Nahe 04, Nahe 05, Nahe 06, Nahe 07, Rheing. 01, Rheing. 02, Rheing. 03, Rheing. 04, Rheinh. 01, Rheinh. 02, Rheinh. 03, Rheinh. 04, Rheinh. 05, Rheinh. 06, Rheinh. 07, Rheinh. 08, Rheinh. 10, Rheinh. 11, Rheinh. 12, Rheinh. 15, Pfalz 02, Pfalz 04, Pfalz 05, Pfalz 06, Pfalz 08, Pfalz 11, Pfalz 12, Pfalz 13, HessBg. 01, HessBg. 04, Frank. 01, Frank. 02, Frank. 03, Frank. 05, Frank. 07, Frank. 11, Frank. 13, Frank. 15, Frank. 17, Regbg. 01, Württ. 03, Württ. 07, Württ. 09, Württ. 11, Württ. 15, Württ. 17, Bad. 02, Bad. 03, Bad. 04, Bad. 07, Bad. 08, Bad. 11, Bad. 16, Bad. 17, Bad. 18, Bad. 23, Bad. 26, Bad. 29, Bad. 30, Bad. 34, Lux. 01, Lux. 03, Lothr. 01, Lothr. 02, Lothr. 03, Els. 03, Els. 04, Els. 05, Els. 12, Els. 13, Bas. 02, Aarg. 01, Schaffh. 01, Zür. 01, Zür. 02, Thurg. 01, Graub. 02, Liecht. 01, NÖ 04, NÖ 05, NÖ 10, NÖ 13, Burgl. 04, Burgl. 10, Burgl. 11, Steir. 01, Steir. 02, Steir. 06, Schles. 01, Tschech. 02, Tschech. 06, Tschech. 07, Tschech. 10, Sopr. 02, Balat. 03, Szek. 02, Szek. 03, Szek. 07, Mecse. 03, Drav. 03, Drav. 04, Binnenl. 02, Wojwo. 02, Wojwo. 07, Belgr. 01, RumBan. 04, RumBan. 06, RumBan. 09, RumBan. 12, Trans. 03, Trans. 04, Trans. 08, Trans. 11, Trans. 12, Trans. 15, Trans. 18, Trans. 20, Trans. 31, Trans. 39, Trans. 42, Trans. 43, Trans. 45, Dobr. 01, Ukr. 01, Ukr. 05, Ukr. 06, Ukr. 26, Ukr. 29, Ukr. 30, Ukr. 31, Ukr. 34, Russ. 01, Russ. 02, Russ. 04, Russ. 05, Georg. 01, Georg. 02, Aserb. 02, Aserb. 03, Pl. Trans. 45.-  n. alter, ausgehauener, dürrer Rebstumpf Pfalz 13.-  2. Nussbaumwurzel als Werkstoff für die Spindel der Presse, Els. 10. Formen: Sg.: Rheing. 04 Rheinh. 02 Rheinh. 10 Rheinh. 11 Rheinh. 15 Frank. 02 Frank. 11 Frank. 17 Württ. 03 Bad. 03 Bad. 07 Bad. 08, Frank. 01, MoSaRu. 08, Pfalz 06 Bad. 02, Rheinh. 04 Ukr. 26, MoSaRu. 02 MoSaRu. 14 Wojwo. 07, Rheing. 02 Pfalz 13 HessBg. 01 Frank. 03 Frank. 04 Frank. 05 Frank. 15 Bad. 04 Bad. 09 Trans. 44, Württ. 09, Regbg. 01 Schles. 01, NÖ 05 Slowak. 01 Drav. 03, Szek. 03 Drav. 04, Württ. 07 Bad. 11 Bad. 16 Bad. 23 Els. 16, Trans. 03, MoSaRu. 10 Württ. 12 Württ. 17 Lothr. 02 Liecht. 01 Steir. 02 Balat. 03 Binnenl. 02 Trans. 08 Trans. 11 Trans. 20 Trans. 43 Ukr. 01 Russ. 01 Russ. 02, Sachs. 04 Tschech. 03, Ukr. 32, Frank. 13, Mecse. 02 RumBan. 06, MoSaRu. 05, Burgl. 11 Steir. 01, Burgl. 10, MoSaRu. 01, Ahr 01 Steir. 08, Thurg. 01 Trans. 12, Graub. 02, Burgl. 08 Georg. 01 Aserb. 01.- Pl.: Mittrh. 06 Nahe 06 Nahe 07 Rheing. 01 Rheinh. 01 Rheinh. 03 Rheinh. 06 Rheinh. 07 Rheinh. 08 Rheinh. 10 Rheinh. 11 Rheinh. 12 Rheinh. 15 Pfalz 02 Pfalz 06, Pfalz 06 Bad. 07 Bad. 08 Russ. 04, Rheinh. 02, Pfalz 04 Pfalz 06 HessBg. 04, Mittrh. 04 Nahe 01 Nahe 03 Nahe 05, Pfalz 06, Rheing. 03 Rheinh. 04 Bad. 17 Bad. 26 Ukr. 26, Bad. 17, SaalUnst. 05, Bad. 18 Ukr. 05 Ukr. 31, MoSaRu. 03, Trans. 31, Liecht. 01 Ukr. 05, Mittrh. 09 Rheinh. 01 Rheinh. 05 Pfalz 05, Pfalz 12 Frank. 07 Burgl. 04 Trans. 44, Pfalz 11 Pfalz 12, Lothr. 01, Steir. 02, Burgl. 01, Burgl. 04, NÖ 09 Tschech. 06, Bad. 30, Trans. 03, RumBan. 09, NÖ 04 NÖ 13 Tschech. 07 Tschech. 10 Slowak. 01, Drav. 03, Trans. 15, Lothr. 01, Lux. 03, Bad. 23 Lothr. 03 Els. 04 Els. 10 Els. 12, Württ. 08 Württ. 09 RumBan. 12, Bad. 16 Trans. 45, Württ. 11 Württ. 13 Bad. 18 Bad. 23 Bad. 30 Els. 04 Els. 08 Els. 14 Els. 17 Wojwo. 02 Belgr. 01, Georg. 02, Mittrh. 03 Mittrh. 05 MoSaRu. 04 MoSaRu. 11 Els. 05, Balat. 03 Gottsch. 02, Bad. 34 Lux. 01 Schles. 01 Trans. 04 Trans. 11 Trans. 18 Trans. 39 Trans. 42 Trans. 43 Dobr. 01 Ukr. 29, Trans. 04, Württ. 15 Els. 03 Zür. 01 Thurg. 02 Szek. 02 RumBan. 04, Trans. 15, Tschech. 02, Sachs. 01, Ukr. 06, Ukr. 30 Ukr. 34, Russ. 05, Ukr. 31 Ukr. 32 Ukr. 33, Szek. 07, MoSaRu. 09, Pfalz 08, Burgl. 06 Burgl. 08 Burgl. 10 Sopr. 02, Burgl. 11, Mittrh. 01 Mittrh. 02 Nahe 04, Trans. 35, MoSaRu. 05 MoSaRu. 16 MoSaRu. 18, Georg. 01 Aserb. 02, Georg. 02, Burgl. 09, MoSaRu. 01, Ahr 01 Ahr 02 Ahr 03, Steir. 06, Bad. 27 Bad. 29 Els. 13 Bas. 02, Aserb. 03, Schaffh. 01 Bern 01, Zür. 02 Trans. 35, Trans. 35, Aarg. 01 Schaffh. 01 Zür. 02 Graub. 02, NÖ 10, Els. 15, Mecse. 03. Etym.: mhd. wurzel, mndd. wortel, ahd. wurzala.- Lt. DWB u. Kluge zeigt ae. wyrt-wala 'Wurzelstock' die Herk. des Wortes aus einer Zus. an.- Der Art. ist wie folgt gegliedert: 1. 'WURZEL' der REBE, auch 'Rebstumpf'; für die Gesamtheit der Wurzeln, wurde v. den Winzern oft der Pl. genannt- 2. 'Wurzel' and. Pflanzen.- Bel. tw. ugs., z.B. ist für die STEIERMARK vielmehr Wurz, Wurze, Wurzen die typ. dial. Form.- Abb.: Babo/Mach 1923, 1/1, 264, Abb. 67; Dern 1914, 9, Fig. 1; Kühnel 1965, Abb. 4; Mader J. 1921, 30, Fig. 9; Scheu 1950, 35, Abb. 10.- s.a. Adventivwurzel (Tappeiner u.a. 1987, 97); Keimwurzel (Müller K. 1930, 409); Leitungswurzel (ib. 468); Oberflächenwurzel (ib. 553) Wortb.: August-, Bau-, Blind-, Boden-, Dieb-, Edelreis-, End-, Erd-, Ernährungs-, Faser-, Flach-, Fuß-, Ge-, Geiz-, Grund-, Haar-, Haupt-, Herz-, Jät-, Keil-, Kleb-, Konus-, Kopf-, Kreuz-, Leit-, Luft-, Nähr-, Neben-, Pfahl-, Pfropf-, Poss-, Rahne-, Raub-, Reb(en)-, Rebstock-, Sauer-, Saug-, Schweb-, Seiten-, Senk-, Sommer-, Stamm-, Stech-, Stock-, Tag-, Tau-, Tief-, Trag-, Träublein-, Über-, Unterlagen-, Wasser-, Weid-, Wein-, Weingarts-, Weinstock-, Weiß-, Wild-, Zucker-, Zweig-. Lit.: AhdAsGl. 11, 314; AhdSchütz. 1989, 302; Ambrosi H. 1992, 377; Arnberger 2007, 470; BasMda. 320; BayWB 2, 1015; Becker M. 1979, 339; Besse 2001a, 44; Bohn [u.a.] 1936, 60; BrockhWein 2005, 345. 499; DWA 2, 7. 17, 8; DWB 30, 2342; Eggenberger u.a. 1983, 22. 76; ElsWB 2, 861; Gehl 1991, 80; Gehl 2003, 1085; Harth 1991, 220; Heintl 1821, 105; Höfflin 1983a, 263; Ibald 1994, 4552; Junker-Eger 2007, 13. 29; Kluge 2002, 999; Krämer-Neubert 1998, 68; Krückels 1965, 46. 48; Lexer 3, 1012; LothrWB 551, 1979, 100. 138. 180. 183; LuxWB 4, 466; Menton 1966, 30; MnddSchiLü. 5, 773; MosfrkWB 274. 320; Müller K. 1930, 6. 468. 682. 983; NSSWB 5, 1550; ObsächsWB 4, 628; OrtWs. 1, 142; PfälzWB 6, 1497; Redl u.a. 1996, 23; Resch 1980, 173; RheinWB 9, 670; Riehn 1975, 186; Robinson 2003, 851; Roedder 1936, 578; SchaffhWB 418; Scheu 1936, 21. 24. 26; Scheu 1950, 29; SchlesWB 3, 1513; SchwäbWB 6, 1003. 6, 3447; Schweizer 1969, 4. 21; SchweizWB 16, 1716; SDS 6, 139; Sebestyén 1978, 288; ShessWB 6, 698; Sipos 1979, 142. 153. 154; Spang 1930, 4; Stingl R. 1979, 123; ThWB 6, 1123; Ulrich 2006, 77; v.d. Heide/Schmitthenner 1922, 8; Veith 1966, 211; Vierrath 1978, 133; Vogt/Schruft 2000, 44; VorarlWB 2, 1665; Weber W. 1949, 11; Wenisch 1912, 60; Wiesinger P. 1996, 140; WKW 193. 195. 196. 2/5. 3/8; Zöller 1981/82, 80.

Artikel wurde aus Cache gelesen